MELİHAT HAKSIZ
Net Holding Yönetim Kurulu Üyesi Reha Arar’ın sunduğu “Köşe Taşı” adlı programın bu haftaki konuğu, Kıbrıs’ın eski Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat oldu. Programda, Kıbrıs sorununun mevcut durumu, çözüm arayışları ve KKTC’nin karşılaştığı ekonomik ve siyasi zorluklar üzerine önemli değerlendirmelerde bulunuldu.
FEDERAL ÇÖZÜM ÖNERİSİ VE MÜZAKERE ÇAĞRISI
Talat, Kıbrıs sorununun çözümü için Birleşmiş Milletler tabanlı federal bir modelin öngörüldüğünü belirtti. “Federal çözüm, siyasi eşitliği ayrıntılı şekilde tanımlayan bir rapora dayanmaktadır,” diyen Talat, çözüm arayışının Annan Planı’ndan sonraki süreçte liderlerin farklı yaklaşımlarına dayandığını vurguladı. Ancak Talat, federasyonun geçerliliğini koruduğunu ve bunun dışında farklı çözüm modellerinin de konuşulabileceğini ifade etti. Konfederasyon gibi öneriler veya Türkiye'nin desteklediği iki ayrı devlet modelinin masaya yatırılabileceğini belirten Talat, bu tür bir çözüm için müzakerelerin şart olduğunu söyledi.
TALAT: BRÜKSEL’E GİDİP YETKİLİLERLE GÖRÜŞMEDEN DÖNMEK KKTC’YE YARAMAZ
KKTC’nin uluslararası alanda tanınmasının önemine dikkat çeken Talat, dünya liderleriyle temasa geçmenin gerekliliğini vurguladı. “Dünya liderleriyle temas edilemiyor çünkü Türk ve Rum liderler masaya otururken herhangi bir ön şart sunmamalı,” diyen Talat, aksi takdirde müzakerelerin başlamayacağını dile getirdi. “Brüksel’e gidip Avrupa yetkilileriyle görüşmeden dönmek KKTC’ye yaramaz,” şeklinde konuşan Talat, Yeşil Hat Tüzüğü gibi konuların gündeme getirilmesi gerektiğini ifade etti.
“HİDROKARBON KAYNAKLARINDAN KIBRIS’IN KUZEYİ DE YARALANMALI”
Kıbrıs’taki hidrokarbon kaynaklarına değinen Talat, Kıbrıslı Türklerin de bu kaynaklardan eşit şekilde yararlanması gerektiğinin altını çizdi. Talat, ABD ziyareti sırasında bir Amerikan petrol şirketinin hidrokarbon arama teklifini hatırlatarak, bu girişimin Ankara tarafından kabul edilmediğini aktardı. “Hidrokarbonlar, Kıbrıs sorununu çözüme kavuşturabilir ya da mevcut durumu daha da karmaşık hale getirebilir,” dedi.
“ŞU ANKİ HÜKÜMETİN ANLAŞMAZLIKLARI İKTİDARIN VERİMLİ ÇALIŞMASINA ENGEL”
Talat, mevcut siyasi istikrarsızlığın KKTC’deki hükümetin işlevselliğini engellediğine dikkat çekti. “Şu anki hükümetteki uyum iddialarına rağmen, parti içi anlaşmazlıklar nedeniyle Meclis Başkanı seçilemedi.” diyen Talat, bu durumun iktidarın verimli çalışmasına engel olduğunu belirtti. Başkanlık sistemi hakkında da görüş bildiren Talat, Türkiye’deki sistemin aksine, siyasi istikrar sağlamak için benzer bir sistemi benimsemeye karşı olduğunu ifade etti.
“KÜLLİYE BAŞLAMADAN ÖNCE TATAR’A MEVCUT PROJEDEN BAHSETİM”
Talat, Türkiye ile KKTC ilişkilerinin karşılıklı sevgi ve iletişim temelinde olması gerektiğini söyledi. Türkiye’nin KKTC işlerine sürekli müdahale etmesinin yanlış olduğunu belirten Talat, “Türkiye’nin tanıdığı kişilerin göreve gelmesi doğru değil,” diyerek kendi Cumhurbaşkanlığı dönemindeki ilişkilere değindi. Ayrıca, KKTC Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ne de eleştirilerde bulundu: “Külliye’nin bakımını yapacak personelin maliyetini KKTC karşılayamaz. Türkiye, bu harcamaları üstlenecek mi?” sorusunu gündeme getirdi. Talat, daha önce planlanan ve dönemin erken seçimleriyle rafa kaldırılan projelerin hayata geçirilmesini, yeni iş alanlarının açılmasını ve devletin daha mütevazi bir bütçeyle yönetilmesini önerdi.