MELİHAT HAKSIZ
Kadın hakları, toplumsal gelişimin en temel taşlarından biridir. Bu alanda bazı adımlar atılmış olsa da, özellikle kadınların güvenliği konusunda hala ciddi eksiklikler mevcut. Bu alandaki eksikliklerin giderilmesi, toplumsal barış ve bireylerin güvenliği için büyük önem taşıyor.
Polis Basın Subaylığı’nın istatistiklerine göre, 01 Ocak 2024 ile 20 Kasım 2024 tarihleri arasındaki sürede, kadına yönelik şiddet konularında Polis Genel Müdürlüğüne bağlı Kadına Karşı Şiddete Müdahale Şubelerine; 425’i fiziksel şiddet, 306’sı sözlü şiddet, 13’ü cinsel şiddet ve 169’u diğer konular olmak üzere toplam 913 şikayet ve başvuru yapıldı.
DOĞUŞ DERYA: TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİNE YÖNELİK DAHA FAZLA ADIM ATILMALI
Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Milletvekili ve CTP Kadın Örgütü Başkanı Doğuş Derya, 2014 yılında yapılan Aile Yasası değişiklikleriyle, boşanma durumunda ev içi emeğin de dikkate alındığını belirtti. Ayrıca, boşanmış kadınların sosyal sigorta primleri ve borç paylaşımındaki hakları iyileştirildi.
Derya, Siyasal Partiler Yasası’na eklenen cinsiyet kotası ile kadın temsiliyetinin arttığını, 1960’tan 2015’e kadar yalnızca 16 kadının mecliste görev aldığını, 2022’de ise bu oranının %22’ye çıktığını vurguladı.
Cinsel taciz suçlarının "Ahlaka Aykırı Suçlar" bölümünden çıkarılarak, "Cinsel Nitelikli Suçlar" bölümüne alınmasını Ceza Yasası’na yapılan büyük bir reform olarak tanımlayan Derya, kadınların haklarını savunmaya devam ettiklerini söyledi.
Pandemi öncesinde, kadın ticaretinin önlenmesi adına önemli bir uluslararası anlaşmanın kabul edildiğini belirten Derya, hükümetin bu alandaki irade eksikliklerine dikkat çekti.
“KADIN YOKSULLUĞU DERİNLEŞİYOR”
Kadınların iş gücüne katılımındaki zorluklara ve iş hayatındaki ayrımcılığa değinen Derya, kadın yoksulluğunun derinleşmesinin önüne geçmek için destekleyici mekanizmaların oluşturulması gerektiğini ifade etti.
Derya, 2015 yılında tahsis edilen arazinin sığınma evi projesinin iptal edilmesinin ardından, şiddet mağduru kadınlara yönelik sığınma evlerinin hala açılamadığını belirtti.
“KADIN KOOPERATİFLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ GEREKİYOR”
Kadın kooperatiflerinin daha da gelişmesi gerektiğini vurgulayan Derya, özellikle kadınların finansal erişimi ve iş gücüne katılımının artırılması gerektiğini söyledi.
MURAT: ATAERKİL DÜZEN DEĞİŞMEDİKÇE ŞİDDET DEVAM EDECEK
Kıbrıs'ın kuzeyindeki kadın hakları, toplumsal cinsiyet eşitliği ve adaletle ilgili güncel durumu değerlendiren Avukat Murat, özellikle toplumsal cinsiyet eşitsizliği, şiddetle mücadele ve devletin bu konulardaki tutumunu ele aldı.
Avukat Aslı Murat, Kıbrıs Net Haber’e yaptığı özel açıklamada toplumsal cinsiyet eşitliğine dair önemli bir soruna dikkat çekti. Murat, "Ataerkil düzen değişmedikçe cinsiyetler arasındaki eşitsizlik ve bunun sonucunda yaşanan şiddet devam edecek. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği sadece Kıbrıs'ta değil, dünyada birçok ülkede yaşanıyor. Ancak bazı ülkeler bu sorunun varlığını kabul edip çözüm için adımlar atıyor" dedi.
Kıbrıs'ın kuzeyinde, özellikle sivil toplumun feminist örgütlerinin katkılarıyla önemli ilerlemeler kaydedildiğini belirten Murat, "Ancak devletin üzerine düşen sorumluluğu tam anlamıyla yerine getirdiğini söylemek mümkün değil." ifadelerini kullandı.
Murat, şiddetle mücadelede kurumsal eksikliklerin giderilmesi gerektiğini vurguladı. "TOCED'in tam teşekküllü faaliyete geçirilmesi, özellikle çalışma hayatındaki cinsiyete dayalı ayrımcılıkla mücadele edebilmek için yasal eksikliklerin giderilmesi gerekiyor." dedi. Ayrıca Murat, "Kadınlara yüklenen toplumsal cinsiyet rolleri, sosyal devletin gerekleri arasında yer alan bakım hizmetleri ile aşılabilir. Kamusal hizmetlerin devlet tarafından karşılanması, eşitlik konusunda önemli bir adım olacaktır." diye ekledi.
“POLİS ŞUBESİNDE SADECE 3 POLİS ÇALIŞIYOR”
Avukat Murat, Lefkoşa’daki kadına yönelik şiddetle mücadele eden özel polis şubesindeki eksikliklere de değindi. 2018 yılında kurulan şubenin başlangıçta iyi işlediğini ancak zamanla güçsüzleştiğini belirten Murat, "Şu an şubede sadece 3 polis çalışıyor ve her güne bir polis düşecek şekilde bir sistemle devam ediliyor. Bu durum, şiddetle mücadelede ciddi bir engel oluşturuyor." dedi.
“TOCED YASASI MECLİS’TE OY BİRLİĞİYLE GEÇTİ; İLERLEME SAĞLANAMADI”
1996 yılında BM Kadınlara Yönelik Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi, 2011 yılında İstanbul Sözleşmesi, 2018'de Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi gibi uluslararası sözleşmelerin Kıbrıs’ın kuzeyindeki iç hukuka dahil edildiğini belirten Murat, "Ancak bu güçlü araçlar uygulamada yeterince dikkate alınmıyor." dedi. Murat, 2014 yılında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Ayrımcılıkla Mücadele Dairesi (TOCED) yasasının Meclis’ten oy birliğiyle geçtiğini ancak ilerleme sağlanamadığını açıkladı.
ŞAHİN: KADINLARA YÖNELİK İSTİSMARA KARŞI DAHA FAZLA ADIM ATILMALI
Gazeteci Şerap Şahin, kadın hakları konusunda ülkemizde yapılması gereken daha çok şey olduğunu vurguladı. Şahin, kadın hakları konusunda geçmiş yıllara oranla epey bir yol kat edilmiş olsa da hala eksiklerin bulunduğunu belirtti.
Kadına yönelik şiddetle mücadele yasalarının güçlendirilmesi ve kadın sığınma evlerinin etkinleştirilmesi gerektiğini dile getirdi. Şahin, "Bir kadın kendini güvende hissetmiyorsa bunu çocuğuna da yansıtamaz." diyerek, aile içi şiddet ve çocuk istismarına karşı daha güçlü önlemler alınması gerektiğini ifade etti.