Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Mağusa İlçesi’nin organizasyonuyla rutin olarak düzenlenen “Mağusalı Sohbetler” etkinliğinin bu haftaki konuğu gazeteci, yazar, akademisyen, Kıbrıs Haber Ajansı editörü ve Gazete Duvar muhabiri Dr. Nikolaos Stelya oldu.
CTP’den yapılan yazılı açıklamaya göre, CTP’nin Mağusa İlçe yer alan “Türkiye ve Yunanistan Seçimleri Sonrasında Kıbrıs ve Doğu Akdeniz” konulu söyleşide Stelya konuştu.
Stelya hem Türkiye hem de Yunanistan’ın seçim atmosferi ile ilgili bilgiler paylaştı, görüşlerini sundu. Stelya, Türkiye’deki seçimlerin ardından olası her durumda Kıbrıs konusu açısından olabileceklerle ilgili fikirlerini de ifade etti.
Söyleşiye, CTP Mağusa Milletvekilleri Teberrüken Uluçay, Şifa Çolakoğlu, eski Başbakan Ferdi Sabit Soyer, Gazimağusa Belediye Başkanı Süleyman Uluçay, CTP Gazimağusa İlçe Başkanı Oktay Kayalp, Gazimağusa Belediye Meclisi üyeleri, çok sayıda partili ve yurttaşlar katıldı.
-Mert: “Mağusalı sohbetler iki haftadır aynı temayı işliyor”
Etkinliğin moderatörlüğünü yapan CTP Mağusa İlçesi Yönetim Kurulu Üyesi Cemal Mert, iki haftadır üst üste aynı konu teması altında Mağusalı Sohbetler’i gerçekleştirdiklerini söyledi. Geçtiğimiz hafta Prof. Dr. Ahmet Sözen ile küresel ve bölgesel gelişmeler ışığında Doğu Akdeniz ve Kıbrıs konusunu konuştuklarını, Sözen’in 1970’lerden bu yana küresel gelişmeler, büyük güçlerin arasındaki değişimler ve Doğu Akdeniz’e ve Kıbrıs’a etkilerini anlattığını anımsatan Mert, Dr. Nikolaos Stelya ile Yunanistan ve Türkiye’de yapılacak seçimlerin ardından oluşacak dinamiklerin Kıbrıs’a nasıl yansıyacağını konuşacaklarını dile getirdi.
-Stelya: "Parlamenter sisteme geçiş zor görünüyor"
Dr. Nikolaos Stelya, İngiltere merkezli haftalık The Economist Dergisinin Türkiye’deki seçimlerle ilgili olarak “2023 yılının En Önemli Seçimi” manşeti ile ilgili bilgiler verip, görüşlerini paylaştı. İlgili haber-yorumun Türkiye’de iktidarın büyük tepkisini çektiğini ifade eden Stelya, Türkiye’deki bir önceki seçim tarihi olan 2018 yılından bugüne kadar yaşanan ekonomik, demokratik ve etnik sorunlara değindi. Millet İttifakının seçimi kazanması halinde parlamenter sisteme geçmede büyük güçlük yaşayacağını belirten Stelya, parlamenter sisteme geçişte gerekli olan Anayasa değişikliğinin hayata geçebilmesi için Meclis’te gereken çoğunluğu sağlamanın oldukça zor olduğunu kaydetti.
-Yunanistan seçimi
Nikolas Stelya, 21 Mayıs'ta gerçekleşecek Yunanistan seçimleri ile ilgili görüşlerini ve elde ettiği bilgileri de paylaşırken de şunları söyledi:
“Yunanistan’da şu an itibarıyla Miçotakis liderleğinde tek başına iktidar vardır. Muhafazakar ve aşırı sağ unsurların desteğiyle 2019 Temmuz’undan bu yana iktidarda olan bir hükümetle Yunanistan yoluna devam ediyor. Son kamuoyu araştırmalarına göre Yunanistan’daki tek parti iktidarı bu seçimle birlikte sona erecek. An itibarıyla hiçbir parti tek başına iktidara yetebilecek sandalye sayısına erişemiyor. Son anketlere göre, muhafazakar Yeni Demokrasi Partisi yüzde 30-32 bandında, merkez sola kaymış olan eski zamanların radikal solu Syriza Partisi yüzde 25 bandında, Pasok yüzde 10, Yunanistan Komünist Partisi yüzde 5 ve diğer küçük partiler takip ediyor.”
Yunanistan’da ekonomik krizin yansıtılanın aksine henüz bitmediğini, seçimden sonra da ilk gündem maddesinin hâlâ ekonomik kriz olacağını söyleyen Stelya, ekonomik krizin yanında demokraside de erozyonlar olduğunu dile getirdi.
-“Erdoğan kazanırsa gevşek federasyon, Kılıçdaroğlu kapalı kutu”
Dr. Nikolas Stelya, Türkiye’deki seçimlerin ardından Cumhur İttifakı’nın ve Recep Tayyip Erdoğan’ın seçimden galibiyet alması opsiyonu düşünüldüğünde bazılarında olumsuz bir tablo oluşabileceği algısı olduğunu, ancak Güney’deki elçiliklerle konuştuğunda bunun tam tersi bir görüntü ile karşı karşıya kaldığını söyledi.
Stelya şöyle konuştu: “Bu konuda çok ilginç bir gelişme ile karşı karşıyayız. Güney Lefkoşa’daki diplomatik temsilciliklerdeki beklenti seçimlerden sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görevde kalması halinde Kıbrıs’ta yeni bir süreç başlayacağı, bu sürecin de ‘gevşek federasyon’ denilen model olacağı üzerinde duruluyor. Bu modele İngilizler de ‘Olabilir. Beyin jimnastiği yapabiliriz’ demişti. Bundan iki hafta önce BM nezdinde yetkili olan bir diplomat tarafından bana söylenen, yaz aylarından önce bu sürecin başlayacağı, enerji konusuyla birlikte yoğunlaşacağı. 2023’ün sonlarına, 2024’ün başlarında en geç Kıbrıs’ta tarihin tekrardan hızlandığı bir sürece girebileceğimiz oldu. Ancak ben bu görüşe mesafeliyim”.
Millet İttifakı ve Kılıçdaroğlu’nun galibiyetinde ise yetkin bir Yunan diplomatın kendisine Kıbrıs sorunu ile ilgili “kapalı kutu” yorumunda bulunduğunu kaydeden Stelya, Millet İttifakı içerisinde Kıbrıs sorununa karşı olumlu mesajların var olduğunu, ancak patikte ne olacağını bilemediğini, Kıbrıs politikalarının tam olarak anlaşılabilmesi için biraz daha beklemek gerektiğini söyledi.