Avrupa Birliği’nin mali çıkarlarına karşı işlenen suçları soruşturmak, kovuşturmak ve yargılamaktan sorumlu Bağımsız Kamu Savcılığı EPPO, Güney Kıbrıs’ın sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) terminali projesi hakkında satın alma dolandırıcılığı, AB fonlarını kötüye kullanma ve yolsuzluk şüphesiyle soruşturma başlattı.
Rum yönetiminin, EPPO’nun soruşturma yürüttüğünü dün açıklamasının ardından, Rum Hükümet Sözcüsü Letimbiotis’in akşamüzeri “ani” bir açıklama yaparak Rum Yönetimi Başkanı Nikos Hristodulidis’in konudan geçen marttan beri haberdar olduğu bilgisini vermesi üzerine haber Rum gazetelerinin manşetlerinde yer buldu.
Fileleftheros haberi “Araştırma Çekmecede Kaldı. Avrupa Savcılığı Beş Ay Önce İstedi… AB Vasiliko Terminali İçin 100 Milyon Euro Verdi” başlığıyla manşete çekti.
Rum Yönetimi Başkanı Nikos Hristodulidis’in, Vasiliko LNG terminali projesinin 2019’da CPP’ne verilmesi şartları için araştırma başlatılması gerektiği konusunda EPPO tarafından geçen mart ayında bilgilendirilmiş olmasına rağmen, ne Rum meclisine ne polise ve diğer yetkililere ne de kamuoyuna haber verdiğine dikkat çeken gazete, Hristodulidis hükümetinin “ciddi bir siyasi nizam” meselesiyle karşı karşıya bulunduğuna işaret etti.
Edindiği bilgilere dayanarak Rum yönetiminin ya da polisinin “en azından esasa ilişkin araştırma başlatmadığını" belirten gazete, Rum Sözcü Vekili Yannis Andoniu’nun dün akşamüzeri “EPPO’nun 2019’da CPP ile sözleşme imzalama şartlarını araştırdığını geçen mart ayında bildirdiğini, Rum makamlarının o zamandan beridir EPPO ile iş birliği yaptığını” kaydettiği ani bir açıklama yayımladığına dikkat çekti.
EPPO’nun araştırma yürüttüğünü haberini, AKEL Milletvekili İrini Haraiambidu’nun pazartesi günü kendi sosyal medya hesabından paylaştığını belirten gazete, EPPO’nun dün yaptığı açıklamayla ilgili KİPE Lüksemburg muhabirinin imzasını taşıyan haberin, Sözcü Vekili Andoniu’nun saat 16.00’da yaptığı açıklamadan yarım saat sonra yayına verildiğine işaret etti. “Hükümet, daha fazla gizli tutamayacağını anlayınca kamuoyuna açıkladı” ifadesini kullandı.
Politis “Terminal Skandalı İçin Avrupa Araştırması… Avrupa Savcılığı Projenin (CPP’ne) Verilme Şartlarını Araştıracak” başlıklı manşet haberinde, EPPO’nun, Rum Sayıştay Başkanı’nın projenin CPP’ne verilme prosedüründeki sorunlara dikkat çektiği raporlarına dayanarak araştırma başlattığı bilgisini verdi.
Gazete Rum Yönetimi Başkanı Nikos Hristodulidis’in durumla ilgili, “Vasiliko’daki projenin o zamanlar Çin şirketine verilmemesi gerektiği” yorumu yaptığını, Enerji Bakanı Papanastasiu’nun ise “önceki hükümetin Vasiliko terminaliyle ilgili icraatlarının araştırılması kararı Başkan’a aittir. Yakın zamanda açıklayacağı kararını bekliyoruz.” dediğini yazdı.
Gazete EPPO’nun soruşturmasının, inşaatı tamamlanan ve Çin’deki bir limanda bulunan “Promitea” isimli yüzer LNG sıvılaştırma tesisinin (SFRU) akıbetinden emin olmayan Rum yönetiminin, en kötü senaryo olan doğal gaz ithali için başka bir SFRU kiralamayı ciddiyetle düşündüğü bir zamana denk geldiğine dikkat çekti.
Gazeteye göre Rum Enerji Bakanlığı, Çin tarafının Şangay’da demirli bulunan “Promitea”yı vermeyi kabul etmemesi durumuna hazırlıklı olmak için SFRU kiralama senaryosu üzerinde çalışıyor. Enerji Bakanı Yorgos Papanastasiu da Çin tarafının SFRU’yu vermeme ihtimalinin yüzde 50 olduğunu açıkladı. Bugünkü piyasa koşullarında bir SFRU tesisinin kira bedelinin günlük 300 bin euro olduğu kaydedilen haberde SFRU’ya olan talep sürekli arttığı için uluslararası piyasalardaki kira bedelinin de sürekli arttığına işaret edildi.
Vasiliko LNG terminalini Vasiliko’daki terminal projesinin Çin devlet şirketi CPP’ne verilme şartlarının araştırılması gerektiğine geçen mart ayında karar vermesine rağmen Hristodulidis’in de Rum polisinin de hiçbir şey yapmadığını yazdı. Gazete, Hristodulidis’in, EPPO’nun kendisine geçen mart ayında bilgi verdiğini dün açıklamak zorunda kaldığını belirtti.
Haravgi de manşete çektiği haberine “Terminal Konusunda Dolandırıcılık, AB Ödeneklerini Kötüye Kullanma ve Yolsuzluk Şüphesiyle Soruşturma… Avrupa Savcılığının Vasiliko’daki LNG Terminali Skandalıyla İlgili Soruşturması Devam Ediyor” başlığını attı.
Gazete EPPO’nun Aralık 2019’da tamamlanmış olması gereken ancak CPP şirketinin sözleşmesini tek taraflı feshetmesi ile halen yarım kalan projenin 542 milyon euroluk maliyetinin 101 milyon euroluk bölümünün “Connecting Europe Facility (CEF)" tarafından finanse edildiğini yazdı.
Alithia haberi birinci sayfasından “Avrupa Savcılığı Araştırması… Vasiliko’daki LNG Terminali Konusunda Dolandırıcılık ve AB fonlarını Kötüye kullanma Şüphesi” başlığıyla aktardı.