Parti disiplininin birçok açıdan erozyona uğradığı, üyelerin parti yönetimi kararlarının peşine eskisi gibi düşmediğini belediye başkanlığı seçimlerini okuduğumuzda net olarak görebiliriz.
Partilerin, üyelerinin kime oy vereceğinde rol oynama gücünü yitirmesi yanında partililerin parti yönetim kararı dışında bağımsız aday olmalarının önüne geçilemediği gibi bazı yerlerde parti rızası sağlanarak bağımsız olanlar parti kararıyla desteklendi. Partinin kararı değil, adayların talebi oldu.
Bunlara kısaca değindikten sonra iki büyük kentimizdeki seçimleri mercek altına alıp, parti tabanlarının eğilimini okumaya çalışalım.
Mağusa, Vadili, İnönü, Lapta, UBP’nin çıkardığı adayı benimsemeyen partililerin bağımsız olarak aday çıkmaları, parti yönetiminin kayıtsız kaldığı bir süreç oldu.
CTP ise, parti kararı dışında bağımsız aday olanlar için ihracı seçti. Hangisinin doğru olduğu bu makalenin konusu değil ama tartışmaya ihtiyaç duyulan bir süreçtir.
Yeniboğaziçi’nin yeni belediye başkanı sürecin en kârlısı. Geçmişin UBP’li adayı Mustafa Zurnacılar bu seçim diğer partilerden de oy alabilmek adına parti yönetiminin rızasını zor da olsa alarak bağımsız aday çıktı.
HP resmi olarak bağımsız olan UBP’li adaya desteğine ilan etti. CTP’li birtakım seçmen de vicdanını rahatlatma adına bağımsız aday olduğu için partilerinin desteklediği aday yerine Zurnacılar’a oy vererek başkan olmasına katkı sağladılar.
Hükümet partilerinin en iyi ittifakı Lefkoşa Belediye Başkanı Mehmet Harmancı ile Güzelyurt Belediye Başkan adayı Osman Bican üzerinde kurdukları görülüyor.
Lefkoşa’da Harmancı’ya CTP’nin destek vererek bir aday çıkartmaması parti içinde çok tartışılmıştı, ama son saniyeye kadar parti yönetimi sözünün arkasında durdu ve desteğini yerine getirdi.
Ancak, bence başkanlık için parti adayı olmaması CTP seçmeninin sandığa gitmemesinde rol oynadı.
CTP’nin Lefkoşa’da 8 olan belediye meclis üyesi sayısı 3’e düştü. Bu da CTP seçmeninin sandığa büyük oranda gitmediğinin göstergesidir. Belediye meclis üyesi adaylarının 2014’te 5 binin üzerinde oy aldığı CTP’li adayların bu seçimde aldıkları oy, biri dışında 3 binin altında kaldı. Ama sandığa gidenlerin de oylarının eğilimi Harmancı yönündeydi.
UBP tabanı, belediye başkan adayı ve meclis üyesi adaylarının aldığı oylara bakıldığında Hasan Sertoğlu’na çoğunlukla destek olurken, bazı oyların da Harmancı’ya yöneldiği görülüyor. YDP seçmeninin kendi adayı yerine oyunu Sertoğlu’na yönlendirdiği de net görülebiliyor. İki partinin oylarına bakıldığında Harmancı her partiden olduğu gibi UBP’li seçmenin de desteğini aldı.
Harmancı’nın oy sayısını yüzde 50’nin üzerinde artırmış olmasına rağmen TDP’nin belediye meclis üyesi oyları ve yeni üye sayısının az artması belediye başkan adayına giden oylardan parti belediye meclis üyelerine fazla bir yönelme olmadığını gösteriyor.
Partilerin kendilerini sorgulatacak en fazla argüman Mağusa’daki seçimde bulunuyor.
2014’te olduğu gibi UBP, İsmail Arter’i desteklemesine rağmen eski İlçe Başkanı Güneş Güneşoğlu partisinin adayı olmayınca bağımsız olarak yarışa girdi. Adaylığını son açıklamış olması, propagandaya çok geç başlamasına rağmen iyi oy alan Güneşoğlu’nun oyları parti kararını benimsemeyenlerin yansımasıdır.
Mağusa’da sol kanat, daha da dağınık bir izlenim verdi. Ulaş Gökçe’nin adaylığını açıkladığı günlerde solun ortak adayı olacağı izlenimi edinilmesine rağmen CTP aday çıkartınca, Gökçe’nin yanında duran CTP’liler bir ikilem yaşadılar.
Seçim sonucuna bakıldığında Ulaş Gökçe’nin oyları beklentimin altında kaldığını söyleyebilirim. Diğer taraftan CTP adayı Erol Adalıer’in oylarının da düşük kalması, CTP’lilerin kime oy verdiği sorusunun yanıtını da belediye meclis üyesi sonuçlarında bulabiliriz.
Belediye meclisinde 7 üyesi bulunan CTP pazar günkü seçimde yeni meclise 5 üye gönderebilecek. Bunun yanında, adaylarının düşük oy alması, sol oy toplamının yüzde 25 civarında kalması, CTP seçmeni arasında sandığa gitmeyenlerin çoğunlukta olduğunu gösteren verilerdir.
Yukarıda ortaya koyduğum sonuçları partilerin iyi değerlendirmesi ve partilerinin erozyona uğramasının önüne geçmek için gerçekçi adımlar atmasının elzem olduğu düşüncesindeyim.